ترانسفورماتور جریان

ترانسفورماتور جریان یا CT یکی از انواع ترانسفورماتورهایی است که برای کاهش و یا چندین برابر کردن جریان متناوب به کار می رود. این ترانسفورماتورها در سیم پیچ ثانویه جریانی به وجود می آورند که متناسب با جریانی است که در سیم پیچ ثانویه وجود دارد. ترانسفورماتور جریان به همراه ترانسفورماتور ولتاژ از انواع ترانسفورماتور ابزاری به حساب می آیند. ترانسفورماتورهای ابزاری میزان ولتاژ و جریان زیاد را نسبت به مقدار جریان و ولتاژ کوچک می سنجند، سپس این مقادیر را به اندازه استانداردی تبدیل می نمایند که که توسط ابزار به راحتی قابلیت تحمل واحد ولتاژ/جریان ابزار و لوازم و رله حرارتی را دارند. ترانسفورماتور ابزاری مدار اندازه گیری و حافظتی را در مقابل ولتاژ زیاد سیم پیچ ثانویه، ایزوله می نماید. یک ترانسفورماتور ابزاری همچنین جریان الکتریکی ثانویه را ایجاد می کند که دقیقا هم اندازه جریان موجود در سیم پیچ اولیه آن است. ترانسفورماتور جریان همچنین یک بار ناچیز برای مدار اولیه ایجاد می کند. ترانسفورماتور جریان همچنین واحد های جریان سنجی برای سیستم برق به حساب می آیند و در ایستگاه های ژنراتور برق، پست برق و توزیع برق تبلیغاتی و صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند.

ترانسفورماتور جریان چیست؟

یک ترانسفورماتور جریان دارای سیم پیچ اولیه، یک هسته و یک سیم پیچ ثانویه می باشد، البته لازم به ذکر است که ترانسفورماتور جریان همانند برخی از انواع ترانسفورماتورها از هسته های هوایی استفاده می نمایند. با این که اصول طرز کار در ترانسفورماتورهای هسته آهنی و هوایی یکسان است ولی ترانسفورماتور جریان در مقایسه با ترانسفورماتور ولتاژ به دلیل کاربردهای مختلفی که دارند متفاوت خواهد بود. یک ترانسفورماتور جریان به این خاطر طراحی می شود که بتواند یک نرخ دقیق بین جریان در سیم پیچ اولیه و ثانویه ایجاد نماید. جریان متناوبی که در سیم پیچ اولیه وجود دارد یک میدان مغناطیسی متناوب در هسته ایجاد می کند که منجر به القای یک جریان متناوب در سیم پیچ ثانویه می شود. جایگیری ترانسفورماتور جریان روی مدار اولیه هیچ تاثیری قابل توجهی ندارد. ترانسفورماتور جریان دقیق نیاز به کوپلینگ محکمی دارد که سیم پیچ اولیه و ثانویه را به هم متصل می کند و این مساله تضمین می کند که جریان ثانویه متناسب با جریان اولیه طی یک سلسله جریان های متنوع باشد. جریان در سیم پیچ ثانویه همان جریان در سیم پیچ اولیه است و تنها تفاوت تقسیم شدن این جریان بر اساس دور یا چرخش سیم به دور هسته می باشد.
ترانسفورماتورهای جریان به طور معمول هسته ای به شکل یک حلقه از جنس فولاد سیلیکونی ساخته شده که با سیم مسی که به دور هسته پیچیده شده است. رسانایی که دارای جریان اولیه می باشد از این حلقه عبور می کند. سیک پیچ اولیه ترانسفورماتور جریان به همین خاطر تنها یک دور دارد. در واقع سیم پیچ اولیه می تواند بخش اصلی و ثابت ترانسفورماتور جریان باشد برای مثال یک میله مسی سنگین که جریان را به طرف هسته حمل می کند. ترانسفورماتورهای جریان همچنین می توانند شبیه به پنجره نیر باشند و استفاده از آنها رایج است، این نوع دستگاه می تواند کابل مداری داشته باشند که از قسمت تو خالی هسته عبور کرده و یک دور چرخش مورد نیاز برای ایجاد سیم پیچ اولیه را فرآهم می کند. البته لازم به ذکر است که برای دقیق تر شدن ترانسفورماتور باید آن رسانا دقیقه از وسط هسته عبور نمایند.

انواع ترانسفورماتورهای جریان CT

در حالت کلی ترانسفورماتورها بر اساس کاربردشان به دو بخش ترانسفورماتورهای جریان با هسته اندازه گیری و ترانسفورماتورهای جریان حفاظتی تقسیم می شوند که در مورد اول ترانسفورماتور جریانی که دارای هسته اندازه گیری است مسئول سنجش دقیق جریان نامی و مستمر در شبکه برق هستند و از افزایش جریان در سیم پیچ ثانویه جلوگیری نماید و اجازه نمی دهد که دستگاه های اندازه گیری که در قسمت سیم پیچ ثانویه قرار دارند آسیب ببینند. در مورد ترانسفورماتور جریان CT حفاظتی می بایست گفت که با قرار گرفتن در نقطه نوترال یا خنثی می توانند عبور جریان به هنگام اتصال کوتاه را گزارش دهند و اگر جریان از حد معمول بیشتر باشد و نیاز به رساندن فرمان توقف برای جلوگیری از آسیب دیدن به سیم پیچ ثانویه باشد آن فرمان را ارسال می کنند تا عملکرد ترانسفورماتور متوقف شود. از طرفی بسته به کاربر نهایی و یا چرخ دنده سوئیچ این ترانسفورماتورها، انواع مختلفی نیز برای این دستگاه وجود دارد که می تواند در شکل ها و اندازه های مختلفی تولید و روانه بازار گردند. ترانسفورماتور جریان با ولتاژ کم معمولا یا به شکل حلقه هستند و یا دارای کیس پلاستیکی. همچنین ترانسفورماتور جریان هسته جدا معمولا یا دارای دو هفته جدا از هم یا هسته ای هستند که دارای بخش قابل جدا سازی است. این مساله به ترانسفورماتور این امکان را می دهد که در اطراف رسانا بدون اینکه نیاز داشته باشد بدون اینکه خاموش شود و اتصال به برق در آن قطع شود در کنار رسانا قرار بگیرد. ترانسفورماتور جریان هسته جدا از طرفی به طور معمول برای دستگاه هایی که با جریان کم کار می کنند، قابلیت حمل دارند و با باتری کار می کنند مورد استفاده قرار می گیرند.

کاربرد ترانسفورماتور جریان CT

ترانسفورماتور جریان که نوعی از ترانسفورماتور ابزار دقیق است، به طور وسیعی برای سنجش جریان و کنترل عملکرد تورین برقی استفاده می شود. از طرفی از ترانسفورماتور جریان ولتاژ بالا بر روی عایق بندی سرامیکی و یا پلیمری قرار می گیرند تا نسبت به زمین ایزوله شوند. برخی از انواع ترانسفورماتورهای جریان نیز همچنین پیکربندی برخی از انواع ترانسفورماتورهای جریان در قسمت بوشینگ ترانسفورماتور ولتاژ بالا و یا مدارشکن قدرت قابلیت لغزش دارد که منجر به قرار گرفتن رسانا در مرکز ترانسفورماتور پنجره ای به صورت اتوماتیک می گردد. علاوه بر این ترانسفورماتورهای جریان بر روی ترانسفورماتورهای قدرت در قسمت یوغ های ولتاژ قوی و کم نصب می شوند.

قیمت ترانسفورماتور جریان CT

یکی از شرکتهایی که این ترانسفورماتورها را در زمان درخواست مشتریان تولید و با کیفیت بالا به آنها عرضه می کند شرکت ایران ترانسفو می باشد. ترانسفورماتور جریان به عنوان ترانسفورماتور جریان حفاظتی بر روی نقطه نوترال یا خنثی نصب می گردد و زمانی که جریان از نقطه نوترال عبور می کند می تواند عبور جریان را تشخیص دهد و از خروجی های جریان میزان جریانی که در طی فرآیند انتقال القا شده است را اندازه بگیرد. ترانسفورماتور جریان همچنین می تواند زمانی که ترانسفورماتور در وضعیت بحرانی قرار دارد شرایط لازم برای صدور فرمان Trip را فرآهم و از بروز هرگونه خسارت جلوگیری کند. از طرفی توجه داشته باشید که این ترانسفورماتور ها در دو نوع داخل روغن ترانسفورماتور یا به صورت خشک در بیرون ترانس و در داخل جعبه ایزولاسیون کابل تولید و مورد استفاده قرار می گیرند. مصرف کنندگان می توانند با تماس با شرکت گستره آبی نمایندگی ایران ترانسفو از قیمت ترانس برق این محصولات در لیست قیمت ترانسفورماتور ایران ترانسفو و بررسی نحوه سفارش خود اطلاع حاصل فرمایند.

سوالات رایج پیرامون ترانسفورماتور جریان CT

1. ترانسفورماتور جریان CT چیست؟ یکی از انواع ترانسفورماتورهایی است که برای کاهش و یا چندین برابر کردن جریان متناوب به کار می رود.
2. آیا ترانسفورماتور جریان یک ترانسفورماتور ابزاری است؟ بله، در واقع ترانسفورماتور جریان و ترانسفورماتور ولتاژ هر دو به عنوان ترانسفورماتور ابزاری برای اندازه گیری و سنجش جریان و ولتاژ به کار می روند.
3. ترانسفورماتور جریان CT چه ساختاری دارد؟ این ترانسفورماتور دارای سیم پیچ اولیه، یک هسته و یک سیم پیچ ثانویه می باشد.
4. ترانس جریان چه انواعی دارد؟ این ترانسفورماتور بر اساس کاربرد به ترانس جریان حفاظتی و اندازه گیری تقسیم شده و همچنین بر اساس کاربر نهایی و یا چرخ دنده سوئیچ نیز تقسیم بندی می شوند.
5. آیا می توان ترانسفورماتور جریان را از شرکت ایران ترانسفو خریداری کرد؟ بله، توجه داشته باشید که ترانسفورماتور جریان حفاظتی به درخواست مشتری به هنگام سفارش ترانسفورماتور توسط مشتری بر روی نقطه نوترال یا خنثی ترانسفورماتور مد نظر مشتری نصب و مشخصات آن به واحد فروش ارائه می گردد.